Okrągłe rocznice - ważne wspomnienia o wielkich ludziach małej Ojczyzny

26 czerwca 2018


Tynskno nom Boze!

  

Andrzyj Skupiyń „Florek” na Stołowym siedzioł,

na swojyj dziedziniy pisaniy opiyroł.

Słuzba wojskowo na jego twórcość nojwiynksy wpływ miała,

pomoc generała Andrzyja Galicy w tym go wspiyrała.

Pod dowództwem rodoka z Biołego Dunajca siy znaloz,

on talyntem i zamiyłowaniym młodego wojoka zajon siy zaroz.

Ksionzki Orkana, Kasprowicza cy Witkiywicza mu przynosiył,

z jego zapału do kultury góralskiyj coroz barzyj siy ciesył.

Po powrociy do chałupy „Florek” gazdowkom siy zajmowoł,

jednak swojy zainteresowanio cały cos łozwijoł.

Pisoł gwarom: wiyrse, gawyndy i opowiadania,

jako tyz przedmowy na rózne urocystości i jegomości powitania.

Choć jednym z nojlepsyk poetów na Skolnym Podholu wtej był,

aly robote na tyj rodnyj ziymi nojbarzyj se cyniył.

Bez to ze w spotkaniak z ucniami w górnym Dunajcu udział broł,

do stworzonyj przez Wrześniów „Galerii Przyjaciół Szkoły” nolezoł.

Oni tyz Przeglond im. Andrzeja Skupnia „Florka” od 1971 roku organizujom,

młodzi recytatorzy i gawyndziorze z Podhola, Śpisa i Orawy w nim swojy zdolności pokazujom.

W 1967 roku przy skoly w Dolnym Dunajcu zespół góralski powstajy,

małżyństwo Sichelskik imiy poety ze Stołowego mu nadajy.

Po dwudziystu rokak jego istniynio kierownikami dalyj byli,

do ukozanio siy ksionzki „O Tatry wy mojy” siy przycyniyli.

Zawiyro ona Biołego Dunajca i Parafiji Poronin historyjy,

i Wojciycha Kułacha „Wawrzyńcoka” – rzeźbiorza z Glycarowa Dolnego dziejy.

Twórcość religijnom i opowiadanio o ludziak z Podhalym zwionzanymi,

som tyz w niyj gawyndy i poezyjo nasyj Skolnyj Ziymi.

Ziomkowiy „Za wodom” nie fcom być tyz gorsi,

temu imiy poety biołodunajyckiy koło Zwionzku Podhalan nosi.

Pośród nojbarzyj oddanyk osób dlo nasyj wsi siy znajdujy,

na wiecyste uznaniy u dzieci i dorosłyk zasługujy.

Choć 45 roków od jego śmierzci miniy,

 to jego działalność i twórcość w pamiynci nie zaginiy.    

 

Zofia Graca „Goberka” u Tatara chałupe rodzinnom miała,

o tym co robi „Florek” od dziecka wiedziała.

W wiecorku poetyckim ze swoim ziomkem w 1958 roku udział wziyna,

zaroz po nim w trzydziystym piontym roku zycio pisaniy zacyna.

Choć z pocontku autorka swoik utworów nie pokazowała,

jednak na ik wydrukowaniy w Okiynku Regionalnym Dziynnika Polskiygo siy zdecydowała.

Wiyrse i śpiywki o górolak i ik bytowaniu na ogólnopolskiy konkursy dawała,

do Stowarzysynio Twórców Ludowyk i Klubu Literatów nolezała.

Dopiyro w 2002 roku ksionzka „Mojy bywaniy” z jyj twórcościom siy ukazujy,

modlitwy, utwory: o rodnyk stronak, o tutyjsyk ludziak i ik gwarze ona obejmujy.

Materyjały do niyj pani Aniyla Bafia zebrała,

na zlecyniy Oddziału Zwionzku Podhalan w Poroniniy wydano została.

Poronianiy w Hamaryce o niyj pamiyntali,

za patronke swojygo koła jom wybrali.

Zaś Francisek Sikoń „Kaźmiyrzów” w Lyscynak se siedzioł,

przy piyknyj pogodziy oba wiyrchy widzioł.

Swojy wiyrse i proze zacon pisać jako cłowiyk dojrzały,

jego utwory na zamówiyniy powstawały.

Zycynia z okazyji urodzin i imiynin ludziom pisoł,

na rózne urocystości i świynta kościylne wiyrsyki układoł.

Coby siy choć troche od innyk odróźnić,

mitologiy góralskom postanowiył tworzyć.

Zasłysane w dzieciństwiy słowa przy pisaniu se zbacowoł,

na opowiostkak swoik ojców i dziadków staly siy opiyroł.

Siyngoł w casy starozytne abo w wymyślone,

dziynki temu pokazowoł postaci bez nasyk przodków stworzone.

W ik ocak bezkształtnymi, bezcielysnymi abo demonami były,

choroby, niepowodzynia i klynski cłowiykowi przynosiyły.

Wierzynia i przesondy staryk ludzi zapisowoł,

nawet wtej kie za granice za chlebem pojechoł.

Józefa Kolbrecko syćkiy utwory swojygo taty pozbiyrała,

ksionzka „Coby nie zabocyć” dziynki niyj powstała.

Choć juz jego dusa odesła dalyko,

biołodunajycko ziymia niek mu bedziy lekko.

 

Nie sposób nie zbocyć Bronisława Cudzicha,

mioł on w sobiy od dziecka góralskiygo ducha.

Choć w Krakowiy studiowoł, z teatrami był zwionzany,

to myślami furt siy wracoł w swojy rodne strony.

Był aktorem krakowskik teatrów, do śmierzci w nik wystympowoł,

jednak na wiyrse, gawyndy i obrozki scynicne zawse cas znajdowoł.

Z góralskiyj rodziny „Mądrych” pochodziył,

do podstawówki w nasyj wsi chodziył.

Dyrektor skoły nr 2 Bogusław Blicharski i Wójt Gminy Andrzyj Jacek Nowak o tym pamiyntali,

„Przegląd Szkolnych Zespołów Teatralnych” jego imiyniym nazwali.

Dziynki jego siostrzynicy Janiniy Bentkowskiyj wydaniy siy ukazujy,

„Powitaniy słonka” jego twórcość obyjmujy.

Prawiy śtyrdziyści piyńć roków na poroniańskim smyntorzu jego zwłoki lezom,

aly siy mu dalyj podziynkowania nolezom.

 Pośród janiołów w Niebiy teroz przebywajom,

biołodunajyckom dziedzine pisanym i godanym słowem łozsłowiajom.

 

Spocywojciy w pokoju wiecnym. Jamyn!

 

p.s. Stołowe, Tatary, Leszczyny – przysiółki Białego Dunajca

 

 napisał: Jan Świder - Zbójnik



 

Recepta na spokojne zyciy

 

  Nie jedno lato minyno i nie jedna zima,

 jak mojygo taty pośród nos juz ni ma.

 Kozdy siy o niygo dzisiok dopytujy,

 bo Franka „Zbójnika” w Dunajcu brakujy.

 Jesce dobrze kroku z chałupy nie zrobiył,

 śmiychu z sonsiadami od razu narobiył.

 Od dziecka pokochoł góralskiy zespoły,

 na próbak i na wyjazdak zawse był wesoły.

 Obojyntniy we ftoryj stroniy świata siy znaloz,

 nawet smutnom sprawe w żart obróciył zaroz.

 Kozdego cłowiyka umioł łozweselić,

 tak coby go casem cymsi nie obrazić.

 Totyz tate syćka bardzo dobrze znali,

 i siy w zodnym wypodku na niygo nie gniywali.

 Z tego co im pedzioł zawse byli radzi,

 wiedziyli tyz o tym, ze im nie zawadzi.

 Na przerózne wiecory i watry cynsto go wołali,

 góroly i cepry chyntniy go słuchali.

 Umioł im opedziyć, zagrać i zatońcyć,

 nie dali mu wartko spotkanio zakońcyć.

 Zodnymi plotkami nie rod siy zajmowoł,

 a babskiy gdyraniy staly krytykowoł.

 Na nic nie narzykoł, nikogo nie ganiył,

 bez to nom na zyciy recepte zostawiył.

 Osiym roków ni ma go juz przy nos,

 jaki był dlo ludzi zbacujymy nieroz.

 Dziyń Ojca obchodzi hań na drugim świeciy,

 opróc zycyń modlitwa nolezno mu przeciy.

 Coby go Jon Krzciciyl w niebiy nie opuscoł,

 bo mi tata przy krzciy jego imiy nadoł.

  napisał: Jan Świder - Zbójnik


Andrzej Skupień „Florek” – ur. 25.11.1902 r., zm. 02.12.1973 r.  – 45 rocznica śmierci
Zofia Graca „Goberka – ur. 19.07.1923 r., zm. 29.10.1983 r.  – 35 rocznica śmierci
Franciszek Sikoń „Kaźmiyrzów” – ur. 13.07.1928 r., zm. 06.03.1991 r.  – 90 rocznica urodzin
Bronisław Cudzich „Mądry” – ur. 15.06.1925 r., zm. 24.07.1974 r.  – 44 rocznica śmierci
Franciszek Świder "Zójnik" ur. 20.11.1922 r.,  zm. 03.07.2010 r. - 8 rocznica Śmierci





Drukuj